Borsa işlemlerinde sıkça kullanılan terimler ve açıklamaları
Hisse Senedi
Bir şirketin mülkiyet hissesini temsil eden ve borsada alınıp satılabilen finansal enstrüman olan hisse senetleri, yatırımcılar için önemli bir yatırım aracıdır.
Bir hisse senedi yatırımı yaparken, yatırımcı şirkete ortak olmaz, ancak şirketin kârına ve değerine katkıda bulunur. Hisse senedi sahipleri, şirketin kar payı dağıtımlarından faydalanabilir ve oy haklarına sahip olabilirler.
Hisse senetleri, borsada alınıp satılabildiği için yatırımcılara likidite sağlar. Yatırımcılar, hisse senetlerini borsadaki fiyat dalgalanmalarına göre alıp satabilirler.
Hisse senetleri genellikle şirketlerin büyüklüğüne ve performansına göre değer kazanıp kaybederler. Başarılı bir şirketin hisse senedi değeri artarken, zayıf bir şirketin hisse senedi değeri azalabilir.
Bazı yatırımcılar hisse senetlerini temettü almak için tutarken, diğerleri kısa vadeli fiyat hareketlerinden kar elde etmek amacıyla hisse senetlerine yatırım yaparlar. Yatırımcının risk profili, yatırım hedefleri ve piyasa koşulları gibi faktörler, hisse senedi yatırım stratejisinin belirlenmesinde önemli rol oynar.
Özetle, hisse senetleri bir şirketin mülkiyet hissini temsil eden ve borsada alınıp satılabilen finansal enstrümanlardır. Yatırımcılar, hisse senetleri aracılığıyla şirketlere ortak olabilir, kârdan pay alabilir ve oy haklarına sahip olabilirler. Her yatırımcının risk profili ve piyasa koşulları göz önünde bulundurularak hisse senedi yatırım stratejisi belirlenmelidir.
Emir
Emir borsada yapılan işlemlerde büyük öneme sahip olan bir terimdir. Yatırımcının, belirli bir fiyat ve miktarla gerçekleştirmek istediği işlem talebini ifade eder. Bu sayede yatırımcı, istediği işlemi gerçekleştirmek için emirlerini kullanabilir.
Piyasa Emri, yatırımcının anlık fiyat üzerinden emir vermesi ve işlemin en iyi mevcut fiyattan gerçekleşmesini sağlar. Yani, yatırımcı işlem yapmak istediği hisselerdeki mevcut fiyat üzerinden alım veya satım yapabilmektedir. Bu emir türü genellikle hızlı bir şekilde işlem yapmayı tercih eden yatırımcılar tarafından kullanılır.
Ayrıca yatırımcılar Alış Limit Emri ve Satış Limit Emri gibi emir türlerini de kullanabilirler. Alış Limit Emri, yatırımcının belirlediği bir fiyat üzerinden hisse senedi almak için emir vermesini sağlar. Satış Limit Emri ise yatırımcının belirlediği bir fiyat üzerinden hisse senedi satmak için emir vermesini sağlar.
İptal Emri ise yatırımcının, verdiği bir emri iptal etmek istemesi durumunda kullanılan bir emir türüdür. Yatırımcı, emri iptal etmek istediği zaman bu emri kullanarak hızlı bir şekilde işlemi iptal edebilir.
Emirler, yatırımcıların borsa işlemlerini yönlendirmesine ve istedikleri şekilde gerçekleştirmesine yardımcı olan önemli araçlardır. Yatırımcılar, emirlerini doğru bir şekilde kullanarak risklerini kontrol altına alabilir ve borsa işlemlerinde başarılı olabilirler.
Piyasa Emri
Piyasa Emri: Yatırımcının, anlık fiyat üzerinden emir vermesi ve işlemin en iyi mevcut fiyattan gerçekleşmesi anlamına gelir. Piyasa emri, genellikle yatırımcının hızlı bir şekilde işlem yapmak istediği durumlarda tercih edilen bir emir türüdür.
Bir yatırımcı piyasa emri verdiğinde, almak veya satmak istediği hisse senedinin fiyatı o anda mevcut piyasa fiyatına eşit veya yakın bir fiyattan gerçekleşir. Bu emir tipi, işlem sürecini hızlandırır ve yatırımcının işlem yapma hedefini daha hızlı bir şekilde gerçekleştirmesine olanak tanır.
Piyasa emri, likiditeyi artırır ve işlem hacmini yükseltir. Özellikle hızlı hareket eden piyasalarda, piyasa emri vermek daha avantajlı olabilir. Ancak, piyasa emri ile gerçekleştirilen işlemlerde yatırımcı, emri verdiği anda oluşan fiyattan işlem yapacağı için fiyat dalgalanmalarından etkilenebilir. Bu nedenle, piyasa emri verirken dikkatli olmak ve piyasa koşullarını gözlemlemek önemlidir.
Piyasa Emrinin Avantajları:
- Hızlı İşlem: Anlık fiyat üzerinden işlem yapma imkanı sağlar.
- Likidite Artışı: İşlem hacmini ve likiditeyi artırır.
- Kolay ve Basit: Hızlı bir işlem yapma olanağı sağlar.
Piyasa emri, yatırımcıların aktif bir şekilde işlem yapmasını sağlayan bir emir türüdür. Ancak, piyasa koşullarını ve riskleri dikkatli bir şekilde gözlemlemek, yatırımcıların daha bilinçli kararlar almasına yardımcı olur.
Alış Limit Emri
=Yatırımcının, belirlediği fiyat üzerinden hisse senedi almak için emir vermesi.
Alış Limit Emri, yatırımcının belirlediği belli bir fiyat seviyesinden hisse senedi almak amacıyla emir verdiği bir işlem türüdür. Bir yatırımcı, hisse senedinin fiyatının düşmesini bekler ve belirlediği bir hedef fiyat üzerinden alış limit emri verir. Eğer hisse senedinin fiyatı belirlenen seviyeye gelirse, emir gerçekleşir ve yatırımcı hisse senedini alır.
Alış limit emri, yatırımcıya belirli bir fiyat avantajı sağlar. Yatırımcı, hisse senedinin fiyatı beklediği seviyeye düştüğünde alış yapabilir ve bu şekilde daha düşük bir fiyattan hisse senedi alarak kar elde etme potansiyeli yaratır. Ancak, hisse senedinin fiyatı belirlenen seviyeye düşmezse, emir gerçekleşmez ve yatırımcı hisse senedi satın alamaz.
Borsa piyasasında hisse senetleri hızlı bir şekilde değer kazanabilir veya değer kaybedebilir. Bu nedenle, alış limit emri yatırımcılara bekleme stratejisi kullanma ve risklerini yönetme imkanı sunar. Yatırımcılar, hisse senedinin fiyatının belirledikleri seviyeye geldiğinde emri otomatik olarak gerçekleştirir ve hisse senedini alır.
Satış Limit Emri
Yatırımcının, belirlediği fiyat üzerinden hisse senedi satmak için emir vermesi, satış limit emri olarak adlandırılır. Satış limit emri, yatırımcıya kontrol sağlama imkanı tanır, çünkü hisse senedinin belirli bir fiyata gelmesini bekler ve o fiyattan satış gerçekleştirilir.
Yatırımcının satış limit emri verirken, hisse senedinin fiyatının belirli bir seviyeye ulaşmasını beklemesi önemlidir. İşlem platformu aracılığıyla belirlenen satış fiyatı, hisse senedinin o fiyata geldiği anda otomatik olarak satış işlemi gerçekleştirilir.
Satış limit emri, yatırımcılara piyasada dalgalanmalar olduğunda ve hisse senedinin fiyatının yükselmeye başladığı bir noktada satış yapma fırsatı sunar. Bu, yatırımcıların belirli bir kar hedeflediği durumlarda kullanılan bir emir türüdür.
Tabloda satış limit emrine örnek bir senaryo yer alabilir:
| Emir Türü | Hisse Senedi | Miktar | Fiyat |
|---|---|---|---|
| Satış Limit Emri | ABC şirketi | 100 adet | 50 TL |
Bu örnekte, yatırımcı ABC şirketine ait hisse senedini 50 TL fiyatla satmak istiyor ve 100 adet hissesini satış limit emri olarak belirtiyor. Hisse senedinin fiyatı belirlenen 50 TL’ye geldiğinde, 100 adet hisse senedi satılır ve yatırımcı kar elde eder.
Satış limit emri, yatırımcıların hisse senedi piyasasında stratejik bir şekilde işlem yapabilmelerini sağlar ve risklerini yönetmelerine yardımcı olur. Ancak, belirlenen fiyatın gerçekleşmemesi durumunda hisse senedinin satılamayacağı unutulmamalıdır.
İptal Emri
İptal Emri
İptal emri, yatırımcının gerçekleşmesini istemediği bir emri iptal etmek istediği durumlarda kullanılan bir emir türüdür. Borsa işlemlerinde sıkça karşılaşılan bir durum olan iptal emri, yatırımcının işlem stratejisinde değişiklik yapması veya piyasa koşullarının değişmesi nedeniyle emrin gerçekleşmesini istemediğinde kullanılır.
Örneğin, bir yatırımcı belirli bir hisse senedini belirli bir fiyattan almak veya satmak amacıyla bir emir vermiş olabilir. Ancak piyasa koşulları veya hisse senedinin fiyatının beklenenden farklı hareket etmesi nedeniyle yatırımcı, verdiği emrin gerçekleşmesini istemeyebilir. Bu durumda yatırımcı, verdiği emri iptal etmek için iptal emri kullanabilir.
Iptal
LOT
LOT
Borsada işlem birimi olan lot, hisse senedi için kullanılan bir ölçü birimidir. Genellikle 1 lot, 100 adet hisse senedini temsil eder. Yani eğer bir yatırımcı 1 lot hisse senedi alırsa, o hisse senedinden 100 adet satın almış olur.
Lotlar, yatırımcıların işlem yaparken belirli bir miktar hisse senedini temsil etmesini sağlar. Örneğin, bir şirketin hisselerinin birim fiyatı 10 TL ise ve bir yatırımcı 10 lot hisse senedi alırsa, toplamda 1000 adet hisse senedi satın almış olur.
Lot miktarı yatırımcının tercihine bağlı olarak değişebilir. Borsada işlem yapacak olan yatırımcılar, kendi risk ve bütçe tercihlerine göre lot miktarlarını belirlerler. Ancak, genellikle hisse senetleri için standart olarak 1 lot kullanılır.
Borsada hisse senetleri ile ilgili işlem yaparken lot kavramını iyi anlamak önemlidir. Lot miktarı, yatırımcıların alış ve satış yapacakları hisse senedi miktarını belirler ve işlemler bu lotlar üzerinden gerçekleştirilir.
Mini Lot
Mini Lot, borsada işlem gören hisse senedi miktarlarını ifade eden bir terimdir. Lot, genellikle 100 adet hisse senedini temsil ederken, Mini Lot ise 100 adet hisse senedinden daha küçük bir miktarı temsil eder.
Bir yatırımcının Mini Lot kullanarak işlem yapması durumunda, daha düşük miktarda hisse senedi alım veya satımı gerçekleştirebilir. Örneğin, normalde 500 adet hisse senedi almayı düşünen bir yatırımcı, Mini Lot kullanarak yalnızca 50 adet hisse senedi alabilir.
Mini Lot, küçük yatırımcılar için ideal bir seçenektir çünkü daha düşük fiyatlarla işlem yapma imkanı sağlar. Aynı zamanda, Mini Lot kullanmak, yatırımcıların risklerini de sınırlamalarına yardımcı olabilir. Küçük miktarlarda yapılan işlemler, yatırımcıların sermayelerini daha dikkatli yönetmelerini sağlayabilir.
Mini Lot kullanırken dikkat edilmesi gereken bir nokta da fiyat dalgalanmalarının Mini Lot işlemleri üzerinde daha fazla etkisi olabileceğidir. Daha küçük miktarlarda işlem yapmak, fiyat dalgalanmalarının etkisini daha belirgin hale getirebilir.
Özetlemek gerekirse, Mini Lot borsada işlem yapan yatırımcılar için küçük miktarlarda hisse senedi alım veya satımı yapma imkanı sunan bir lot türüdür. Küçük yatırımcılar için ideal bir seçenek olabilirken, fiyat dalgalanmalarına karşı dikkatli olunmalıdır.
Standart Lot
Standart Lot
Standart Lot, en yaygın kullanılan lot türüdür ve 100 adet hisse senedini ifade eder. Borsada işlem birimi olan lotlar, hisse senedi işlemlerinde kullanılır ve yatırımcıların alım veya satım yapabilecekleri birimleri temsil eder.
Standart Lot, yatırımcıların genellikle hisse senetlerini toplu olarak alıp satmalarını sağlar. Örneğin, bir yatırımcı Standart Lot ile hisse senedi almak istediğinde, 100 adet hisse senedi satın alır veya Standart Lot ile hisse senedi satmak istediğinde 100 adet hisse senedini satar.
Bu lot türü, yatırımcıların daha büyük işlemler yapmalarını ve daha geniş bir portföy oluşturmalarını sağlar. Standart Lot, hisse senetlerinin alım satımında yaygın olarak kullanıldığı için piyasada likiditeyi artırır ve işlem hacmini yükseltir.
Standart Lot, hisse senedi işlemlerinde yatırımcıların miktarı daha kolay yönetmelerine yardımcı olan bir birimdir. Ayrıca, yatırımcıların riskleri dengeli bir şekilde dağıtmalarına olanak tanır ve piyasa değişikliklerine karşı koruma sağlar.
Genellikle profesyonel yatırımcıların tercih ettiği Standart Lot, borsada güvenli ve etkili bir şekilde işlem yapmak isteyen her yatırımcı için uygun bir seçenektir.
Ticaret Hacmi
Borsada gerçekleşen tüm işlemlerin toplam değeri ticaret hacmi olarak adlandırılır. Ticaret hacmi, belirli bir süre içinde gerçekleşen alım satım işlemlerinin toplam değerini ifade eder. Bu, bir hisse senedinin veya endeksin alınıp satıldığı toplam değeri temsil etmektedir.
Yüksek Hacim
Yüksek Hacim, bir hisse senedinin veya endeksin normalden daha yoğun bir şekilde alınıp satıldığı durumları ifade eder. Borsada işlem gören bir hisse senedinin veya endeksin yüksek hacimli olması genellikle ilgi çekici bir durumdur.
Bir hisse senedinin yüksek hacimli olması, genellikle o hisse senedi ile ilgili büyük hareketliliklerin olduğunu gösterir. Yatırımcılar arasında büyük miktarda alım ve satım işlemlerinin gerçekleştiği anlamına gelir. Bu da o hisse senedinin piyasada daha fazla ilgi gördüğünü ve daha aktif bir şekilde alınıp satıldığını gösterir.
Yüksek hacimli hisse senetleri genellikle potansiyel bir kazanç sağlama fırsatı sunar. Çünkü yüksek talep ve arz, hisse senedinin fiyatının hızla değişmesine neden olabilir. Bu nedenle, yatırımcılar genellikle yüksek hacimli hisse senetlerine odaklanır ve bu hareketlilikten faydalanmaya çalışır.
Bununla birlikte, yüksek hacimli hisse senetleri bazen de riskli olabilir. Hızlı fiyat hareketleri, yatırımcılar için daha fazla volatilite anlamına gelebilir. Yüksek hacimli bir hisse senedine yatırım yapmadan önce, yatırımcıların dikkatli bir şekilde araştırma yapması ve piyasa koşullarını değerlendirmesi önemlidir.
Düşük Hacim
Düşük Hacim:
Borsa işlemlerinde yer alan terimlerden biri de “düşük hacim”dir. Düşük hacim, bir hisse senedinin veya endeksin, normalden daha az işlem gördüğü durumları ifade eder. Yani, belli bir dönem içinde o hisse senedi veya endeksin alım-satım işlemleri normalden daha düşük bir seviyede gerçekleşir.
Düşük hacim, genellikle piyasada yeterli likidite olmaması veya yatırımcıların ilgisizliği nedeniyle ortaya çıkar. Bu durumda, hisse senedi veya endeksin fiyatında ani ve belirgin değişikliklerin olması mümkün olabilir. Çünkü düşük hacimli hisse senetlerinde büyük miktarlarda alım veya satım işlemi gerçekleştirildiğinde fiyat daha kolay bir şekilde etkilenebilir.
Bu nedenle yatırımcılar, düşük hacimli hisse senetleri veya endeksler üzerinde işlem yaparken dikkatli olmalı ve piyasanın likidite durumunu gözlemlemelidir. Aynı zamanda düşük hacimli hisse senetlerinde likidite riski de daha yüksek olabilir. Bu yüzden yatırımcıların düşük hacimli hisse senetleriyle ilgili kararlarını verirken dikkatli analiz yapmaları önemlidir.
